لباس‌های محلی، به عنوان آینه‌ای از فرهنگ و تاریخ یک جامعه، همواره توانسته‌اند جذابیت‌ها و جذابیت‌های خاص خود را به نمایش بگذارند. در این راستا، جزیره کیش نیز یکی از نقاطی است که لباس‌های محلی غنی و متنوعی را در خود جای داده است. این لباس‌ها بافتی از رنگ‌ها، طرح‌ها و بافتهای خاص خود، از یک دنیای سرشار از زندگی و احساس به تصویر می‌کشند.
فهرست مطالب
لباس های محلی کیش، به طور کلی به دو دسته تقسیم می‌شوند: لباس‌های روزمره و لباس‌های مراسمی. در لباس‌های روزمره، راحتی و کاربردی بودن با طراحی‌های محلی تلفیق شده است. مردمان جزیره کیش از رنگ‌های زنده و طبیعی مانند آبی‌های دریا، سبزهای جنگل و زرشکی‌های گل‌ها در لباس‌هایشان بهره می‌برند. این رنگ‌ها نه تنها به لباس‌ها زندگی می‌بخشند، بلکه با محیط زیبای جزیره نیز هماهنگی دارند.
به عبارت دیگر، لباس‌های محلی مردمان جزیره کیش نه تنها نمایانگر زیبایی‌ها و خلاقیت‌های طراحی، بلکه به عنوان نمادی از ارتباط عمیق مردم با طبیعت و تاریخ خود شناخته می‌شوند. این لباس‌ها، یک روحیه ویژه به هر روز زندگی می‌بخشند و جزو جاذبه‌های فرهنگی و گردشگری این جزیره فراموش‌نشدنی محسوب می‌شوند.
“پوشش صورت” لباس های محلی کیش
1.پوشیه یا اخمار
اخمارها، آن دسته‌ای از لباس های محلی کیش است که روزی‌هایی که آفتاب به شدت می‌درخشد و سوزان‌کننده است، این پوشیه‌ها با لایه‌های متعدد خود از جوانه‌های نور را به دور می‌کنند. رنگ سیاه، چهارچوبی به این اثر مضاعف حفاظت از پوست از اشعه‌های آفتاب می‌افزاید، اما به همین موازات، از شیوه‌ای جذاب و هنری نیز بهره‌برداری می‌کند.
در این اخمارها، نه تنها یک پوشش جامد بلکه یک پناهگاه پوستی از گرمای نسیم جنوبی فراهم می‌شود. این پوشش با لایه‌های خود، هوای محیط را فیلتر کرده و به پوست اجازه نمی‌دهد تا از ارتباط با آفتاب آسیب ببیند. این طراحی دقیق و حکیمانه، به تطابق با زیست‌بوم این سرزمین اشاره می‌کند.
2.برقع یا نقاب
برقع یا نقاب، یک نوع از لباس های محلی کیش است که برخی از زنان در جزیره کیش و برخی مناطق دیگر ایران می‌پوشند. این لباس‌محلی معمولاً توسط زنانی که از انجمن‌های مذهبی و فرهنگی محافظه‌کار هستند، استفاده می‌شود.
برقع اغلب به صورت یک پوشش چهره استفاده می‌شود که از ناحیه چشمان باز می‌شود و بقیهٔ صورت را مخفی می‌کند. این لباس معمولاً از پارچه‌های ساده و بدون رنگ تهیه می‌شود و زنانی که از آن استفاده می‌کنند، ممکن است از لباس‌های ساده و شاده‌تر برای پوشیدن زیر برقع استفاده کنند.
مهم بودن توجه به این نکته است که پوشش های محلی می‌توانند در طول زمان و بین مناطق مختلف یک کشور متفاوت باشند و ممکن است با تغییرات فرهنگی و اجتماعی، نیاز به به‌روزرسانی داشته باشند. اطلاعات مربوط به پوشش‌های محلی باید از منابع معتبر و جامعه شناسان محلی دریافت شود.
“تن پوش ها” لباس های محلی کیش
3.گوان
لباس محلی گوان یکی از معروفترین لباس‌های محلی کیش است. گوان یک لباس سنتی برای زنان است که به صورت تاریخی و در برخی مناطق جنوب ایران به ویژه جزیره کیش پوشش داده می‌شد. این لباس محلی دارای طرح‌ها و نقش‌های خاص محلی بوده و معمولاً از پارچه‌های محلی تهیه می‌شده است.
گوان معمولاً از دو قسمت تشکیل شده است: قسمت بالا که معمولاً از رنگ‌های روشن و زنانه تهیه می‌شود و به عنوان بالا پوشیده می‌شود و قسمت پایین که تحت تنور پوشیده می‌شود و معمولاً از رنگ‌های تیره‌تر تهیه می‌شود. این لباس با کلاهکی به نام “بوسنی” همراه می‌شود که به سنتی‌تر شدن ظاهر این لباس کمک می‌کند.
هرچند گوان به عنوان یک لباس محلی مرسوم در جزیره کیش وجود داشته‌است، اما با توجه به تغییرات فرهنگی و اجتماعی، ممکن است این لباس به تدریج جایگزین شده یا کمتر مورد استفاده قرار گیرد.
4.سروال
زنان جزیره کیش در گذشته، سروال خود را زیر لباس هایی نظیر مخور یا جلابیه می‌پوشاندند و هرگز آن را به صورت جداگانه استفاده نمی‌کردند. سروال مردان، به عنوان یک لباس تزئین نشده، به همراه زیبایی ها و جزئیات زیاد برای زنان ساخته می‌شد. از جنس هایی نظیر اطلس، ساتن یا زربفت
سروال های زنان در گذشته تهیه می‌شد. این سروال ها با رنگ های مختلف دوخته می‌شدند و اغلب قرمز رنگ متداول تر بود.
امروزه، سروال های زنان کیش با استفاده از جنس های نخی، تترون و چیت ساخته می‌شوند. علاوه بر این، به جای تزئینات دستی نظیر تکه دوزی و زری دوزی، چرخ های صنعتی برای طراحی و تزئین این سروال ها به‌کار می‌رود. این تغییرات در فرآیند ساخت سروال ها نه تنها به سادگی تولید کمک کرده است، بلکه زیبایی و جذابیت این لباس ها نیز حفظ شده است.
سروال زنان یکی از لباس های محلی کیش که نماد فرهنگی منحصر به فرد است و همچنان به عنوان بخشی از آرایش محلی و هویت فرهنگی این جزیره زیبا به کار می‌رود. این سروال نه تنها راحتی و آسایش در روزمره زنان را فراهم می‌کند، بلکه بخشی از جذابیت و زیبایی بانوان کیش را نیز نشان می‌دهد.
5.ثوب
تشوب یا ثوب یکی از معروفترین لباس‌های محلی کیش و بسیاری از مناطق خلیج فارس است. این لباس معمولاً برای مردان در فصل‌های گرم سال استفاده می‌شود و از پارچه‌های خنک و راحت تهیه می‌شود.
ثوب یک لباس ساده و بی‌درونه است که از یک قطعه پارچه دراز تشکیل شده است و بدون دکمه، زیپ یا چسب استفاده می‌شود. این لباس معمولاً در قسمت پایین بدن بسته می‌شود و قسمت بالایی آن به صورت یک بلوز بلند با یقه گرده یا V شکل طراحی می‌شود.
ثوب به عنوان یک لباس محلی سنتی، معمولاً در رنگ‌های ساده و نواحی مختلفی از جزیره کیش و خلیج فارس استفاده می‌شود. این لباس با توجه به شرایط آب و هوایی مناطق ساحلی، طراحی شده است تا مردان بتوانند در آن با راحتی و خنکی به فعالیت‌های روزمره خود بپردازند.
6.کندورا یا مخور
یک پیراهن بلند آستین دار است که بدون یقه طراحی شده و با یک چاکی ظریف بر روی یقه خود به زیبایی خاصی می‌اندازد. این پیراهن دارای دکمه‌هایی است که از بالا تا پایین طول پیراهن به هم متصل می‌شوند و باعث آسانی در پوشاندن و در آوردن آن می‌شود.
از آنجا که کندورا طولانی‌تر از شلوار است، قد لباس تا جایی است که شلوار را پوشش می‌دهد، اما همچنان از زیبایی شلوار با دوخت‌های تزئینی نیز پنهان نمی‌شود. دور یقه، دور آستین و حاشیه پایین پیراهن نیز با تزئینات مخصوص دوخته می‌شوند تا زیبایی و شکوه این لباس محلی را بیشتر افزایش دهند.
کندورا یکی از محبوب ترین لباس‌های محلی در فرهنگ و زندگی مردم مناطق مختلف ایران، به ویژه در جنوب کشور، به‌شمار می‌آید. الگوها و رنگ های متنوع این پیراهن، باعث شده است تا این لباس به عنوان یک نماد فرهنگی و هویت ملی شناخته شود. با پوشیدن کندورا، زنان همچنان به ارزش‌ها و سنت‌های قدیمی خود پایبند هستند و در عین حال به نحوی زیبا و زیرکانه ظاهر می‌شوند که توجه ها را به سوی فرهنگ خاص خود جلب می‌کنند.
7.جلابیه
جلابیه، این نماد فرهنگ و سنت‌های ایرانی در جزیره‌ی زیبای کیش، یک لباس محلی سنتی است که همچنان در قلب مردم این جزیره زنده و پویا است. جلابیه، به عنوان لباسی با ویژگی‌های خاص و منحصر به فرد، به تمامیت و جذابیت فرهنگ ایرانی در میان جامعه‌ی بومی و گردشگران غیرایرانی پوشانده شده است.
این پوشش، به طور کلی از دو قسمت تشکیل شده است: قسمت بالایی به نام “جلاب” که به شکل پیراهنی بلند با دکمه‌بندی در قسمت جلو طراحی شده و از نخ‌های نساجی بافته می‌شود. این قسمت با رنگ‌ها و طرح‌های متنوعی تزئین می‌شود که اغلب نماینده نقوش و الگوهای محلی و مرتبط با فرهنگ جزیره‌ی کیش است.
قسمت پایینی جلابیه به نام “شلوار” که بافتی مشابه جلاب دارد و معمولاً به رنگی ملایم‌تر از جلاب طراحی می‌شود. این شلوار از خصوصیات جلابیه است که ظاهر زیبا و کاملی به این لباس می‌بخشد.
باید گفت که جلابیه در کنار زیبایی خود، به ویژه در مناطق گرمسیری مانند کیش، به عنوان لباسی محافظ بدن در مقابل آفتاب و حرارت شناخته می‌شود. از این رو، انتخاب جلابیه به عنوان لباس محلی توسط مردم محلی و گردشگران در دوره‌های گرم سال بیشتر مشاهده می‌شود.
در نتیجه، جلابیه به عنوان نماینده ای از زیبایی ها و ارزش های فرهنگی و محیطی جزیره‌ی کیش، به عنوان یک پوشش محلی استثنایی و تاثیرگذار شناخته می‌شود که همچنان در قلب جامعه‌ی کیش و در دیده بان گردشگران، برخاسته از تاریخ و تمدن ایرانی، ماندگاری خود را حفظ کرده است.
“پوشش سر” لباس های محلی کیش
8.اصماد
در جزیره کیش، یک قطعه پوشش سر به نام “اصماد” با آرایشی که مانند روسری دولا باز شده، دستخوش جشن زیبایی‌ست. این قطعه از پارچه‌های نخی بافته شده، با دستان ماهرانه‌ای که تارهایش را به هنجار می‌کشند و با نقوش و رنگ‌های فرهنگی جزیره تزئین شده است.
آنها “اصماد” را آهسته و مرتب می‌پیچانند، چونکه هر گره‌ای به عنوان نماینده‌ای از تجربیات و مهارت‌های قدیمی‌تر زندگی‌شان است. از پشت گردن، این گره محکمی را ایجاد می‌کنند، نه تنها برای نگه‌داشتن پوشش سر، بلکه همچنین به عنوان نمادی از انسجام و ارتباط انسان با ریشه‌هایش.
به هنگامی که این اصماد با دقت بر دست‌ها ایجاد می‌شود، همچنین داستان‌هایی از افق‌های گذشته و آینده‌ی کیش را در خود جای داده است. این پوشش نه تنها به آنان شکوه و جلال فرهنگ خویش را یادآوری می‌کند، بلکه به همه‌ی آنانی که از این اصالت گذر کرده‌اند، به نرمی گوشزدی می‌کند و با افتخاری از تمدن خود خبر میده.
9.اوگای یا چادر
یکی از لباس های محلی کیش، با نام “ردایی”، آن قطعه‌ای از پوشش است که فرهنگ و زندگی اهالی این جزیره را در خود جای داده است. ردایی، به جامعه‌ی اطراف خبر می‌دهد که زنان از خانه بیرون می‌آیند، یک پوشش گسترده‌ای است که همه سر و بدن را محو می‌کند. چادرها با رنگ های زنده و زیبا، به آن تازگی و رونقی بخشیده‌اند که همچنان با تمام زیبایی ها در میان مردم کیش دیده می شوند.
از جنس‌های مختلفی از جمله شیله، کیش، اطلس، ژورژت و ویل، این لباس محلی بافته می‌شود. از شیله که بافتهای خنک و سبک دارد، تا اطلس که لطافت ابریشم را به ارمغان می‌آورد، انواع مختلف پارچه در ردایی‌ها به کار می‌روند. همچنین، تزئینات و طرح‌های گوناگون در چادرها، بیش از یک پوشش، یک آثار هنری محلی را نمایان می‌سازد.
در جشنواره‌ها و مناسبت‌های خاص، ردایی به ویژه توسط عروس‌ها با استفاده از ویل سبزرنگ با گل‌های ابریشمی تزئین می‌شود. این ویژگی‌ها، همچنان که به عنوان یک پوشش رسمی و فرهنگی مورد استفاده قرار می‌گیرد، به تاریخچه و روایت‌های ارزشمند این جزیره افتخار می‌آورند.
10.ملفع یا ملفا
ملفع” یا “ملفا”، نامی است که به یک روسری با شکل مستطیل اطلاق می‌شود که به دور سر پیچیده می‌شود. این پوشش سر، نمادی از فرهنگ و سنت‌های مردم جزیره کیش است و سابقه‌ای تاریخی و فرهنگی دارد. در طی مراسم و مناسبت‌های رسمی، زنان جوان، میانسال و کهنسال از ملفع به همراه ثوبی متناسب با آن استفاده می‌کردند. این ترکیب، علاوه بر نمایشی زیبا، نماینده‌ای از ارتباط معنوی مردم با جامعه و فرهنگ خود بود.
اگرچه در گذر زمان، استفاده از ملفع به شدت کاهش یافته است، اما هنوز نمادی از ارزش‌های اجتماعی و تاریخی جزیره کیش است. این روسری با طراحی منحصر به فرد و شیوه‌ی پیچاندن خاص خود، داستانی از تلاش برای حفظ و ارتقاء فرهنگ اهل جزیره را روایت می‌کند.
در واقع، ملفع بافته‌ها و طرح‌های مختلفی دارد که نماینده‌ی تنوع فرهنگی و هنری اهالی کیش می‌باشد. این پوشش سر، یکی از رموز زیبایی و تاریخچه‌ی این جزیره بوده و به تدریج از چشمه‌های خلاقیت مردم کیش به جهانیان نشان داده می‌شود.
در نتیجه، اگر به دنبال لباس‌هایی هستید که نه تنها ظاهری جذاب داشته باشند بلکه همچنین با شخصیت و فرهنگ منحصربه‌فرد جزیره کیش همخوانی داشته باشند، لباس‌های محلی کیش بهترین انتخاب برای شما خواهند بود. این لباس‌ها همچنین می‌توانند یک هدیه مناسب برای علاقمندان به فرهنگ و سنت‌های محلی باشند و تجربه‌ای جدید و متفاوت را به شما هدیه دهند.
مکانهای خرید لباس ارزون و یا استوک مث قشم داره؟!
یا جایی ک افراد بومی خرید میکنن؟!؟